Gilbert Levine w wywiadzie z 4 kwietnia 2005, z Larrym Kingiem w CNN określił, że pomimo swego judaizmu, został uhonorowany przez Jana Pawła II najwyższym odznaczeniem i honorami jako jego osobisty maestro. Podkreślam poniżej najbardziej skandaliczne stwierdzenia.
KING: Witamy tutaj w Nowym Jorku z niezwykłą historią. Będziemy mieli go ponownie, mamy ograniczony czas dzisiejszego wieczoru. Gilbert Levine, amerykański maestro nazywany dyrygentem papieża. W rzeczywistości nosi na klapie mały czerwony guzik, co to jest?
GILBERT LEVINE, OSOBISTY DYRYGENT PAPIEŻA JANA PAWŁA II PRZEZ 17 LAT: Papieskie odznaczenie św. Grzegorza.
KING: Zostałeś pasowany na rycerza przez papieża?
LEVINE: Przez papieża.
KING: Nie wyobrażam sobie, że wielu dyrygentów to ma?
LEVINE: Nie, to najwyższe papieskie odznaczenie nadawane muzykom od 200 lat.
KING: Papieski krawiec uszył twoją marynarkę?
LEVINE: Papieski krawiec uszył moją marynarkę.
KING: Tak.
LEVINE: Tak.
KING: Nie papież, ale papieski…
LEVINE: Nie, sam tego nie zrobił.
KING: Jak się spotkaliście, żydowski chłopak z Brooklynu i papież z Polski?
LEVINE: W 1987 roku pojechałem do Krakowa jako dyrektor muzyczny Filharmonii Krakowskiej. „Newsweek” był zakazany. W rzeczywistości był w obrocie wśród 200 osób, w tym kardynała arcybiskupa, następcy papieża. Przeczytał artykuł o mnie w „Newsweeku”, wyciął go, wysłał do papieża. Papież poprosił o spotkanie ze mną. Krótko mówiąc, w lutym 1988 roku przeskoczyłem od braku spotkań z katolickimi księżmi do spotkania z papieżem w ciągu około dwóch miesięcy.
KING: A potem, jak doszło do tej współpracy?
LEVINE: Spotkaliśmy się w jego prywatnej bibliotece. Powiedziano mi, że prawdopodobnie, spotykając papieża, będę miał zrobione zdjęcie, i byłem absolutnie zachwycony, i to byłoby spełnienie marzeń. Zamiast tego, usadził mnie w swojej prywatnej bibliotece, rozmawiał ze mną o Krakowie, rozmawiał o Filharmonii Krakowskiej. Staliśmy się oboje obywatelami miasta. On, oczywiście był nim od dawna, a ja nowym.
A potem zaczął mówić o wojnie i Holokauście. I co to dla niego znaczyło. Kiedy opuszczał to spotkanie, podchodzi do drzwi, bez słowa odwraca się do mnie i mówi: „do zobaczenia na twoim koncercie.” Nie miałem pojęcia, o czym mówi. Absolutnie żadnego pojęcia.
Sześć miesięcy później zostałem zaproszony do dyrygowania koncertem z okazji 10-lecia jego pontyfikatu. I tak rozpoczęła się relacja w grudniu 1988, która trwała aż do…
KING: Co robiłeś w tych kolejnych latach? Dyrygowałeś dla niego wiele razy?
LEVINE: Pierwszy koncert, który dyrygowałem dla niego, był koncertem muzyki chrześcijańskiej, katolickiej. Oczywiście, było to 10-lecie jego pontyfikatu.
Kiedy wróciłem do Krakowa, Kraków jest tak blisko Auschwitz, moja teściowa była ocalałą z Auschwitz w czasie Holokaustu, straciła całą rodzinę w wojnie. I czułem, że jest coś więcej w moim pobycie tam w związku z moim spotkaniem z papieżem i dyrygowaniem dla niego. I poszedłem do niego jesienią 1991 roku i powiedziałem, że grałem koncert w synagodze w Krakowie, a on był tym zafascynowany. I powiedziałem, wow, coś się tutaj dzieje. I zaproponowałem rok później, że zrobimy koncert upamiętniający Holokaust.
Miałem zamiar go zaprosić. Były (NIEWYRAŹNE) upamiętniające koncerty. Zamierzałem zorganizować jeden w Rzymie.
KING: I?
LEVINE: Zaprosił mnie, aby to zrobić w Watykanie. A zamieniając to w wydarzenie watykańskie, stało się ono wydarzeniem papieskim. I to, co zrobił przy tej okazji, było niewiarygodne. Były trzy krzesła, główny rabin, prezydent Włoch i papież, wszyscy na trzech równorzędnych tronach. Sześć świec świecznika sharaf (ph) zapalonych w Watykanie. To było niewiarygodne.
KING: Czy byłeś zdenerwowany?
LEVINE: Nie, byłem przerażony. Nie byłem zdenerwowany. Byłem przerażony. Ale w rzeczywistości, w dniu pierwszego koncertu, który dyrygowałem dla niego w 1998 roku, po próbie, zaprasza mnie, aby go spotkać. I nie mogłem zrozumieć dlaczego. I podchodzi do mnie i tajemniczo mówi: „czy jesteś zdenerwowany? Czy masz za sobą wystarczająco prób?” Odpowiedziałem: „dlaczego?” On na to: „bo papież przychodzi dziś wieczorem. Słyszałem, że papież przychodzi dziś wieczorem.”
KING: Jak dobra była Filharmonia Krakowska?
LEVINE: Filharmonia Krakowska była doskonałą orkiestrą. Słyszałem ich w Boston Symphony Hall i byłem bardzo, bardzo pod wrażeniem. Ale niestety, to nie było z Filharmonią Krakowską, z którą dyrygowałem te koncerty.
KING: Jak dużo muzyki rozumiał papież?
LEVINE: Cudownie. Tak bardzo, że ja, jako żydowski dyrygent, zaproponowałem na ten koncert w 1994 roku, że wykonam dzieło Mahlera. I on powiedział: „czy Mahler nie przeszedł na katolicyzm, aby zostać dyrektorem muzycznym Filharmonii Wiedeńskiej?” Ja jako muzyk nie pomyślałem o tym. To nie tak, że tego nie wiedziałem, po prostu nie pomyślałem o tym. To jest rodzaj wrażliwości, jaką miał na żydowskie sprawy.
I chciał to rozszerzyć. I co się stało, czuł, że muzyka może być narzędziem dialogu międzyreligijnego.
KING: Papież gratulował bar mitw twoim dzieciom?
LEVINE: Nie tylko gratulował, ale przysłał nam menorę.
KING: Przysłał ci menorę?
LEVINE: Dał ją nam, właściwie, nie przysłał. Właściwie dał nam menorę. Myślę, że jest z XVI wieku z Pragi. To najpiękniejsza menora. Przysyłał list z okazji każdej bar mitwy moich synów. Miał także kardynała odpowiedzialnego za relacje katolicko-żydowskie, który przysłał list, który został odczytany w mojej ortodoksyjnej synagodze z okazji ostatniej bar micwy mojego syna, a rabin przeczytał go tak, jakby był od rabina. Na końcu powiedział: „to od rabina Joela Schwartza (ph).” Ale to nie był od rabina Joela Schwartza (ph). Był od rabina – od kardynała Kaspera.
To było zdumiewające. To był list, który mówił, że powinieneś być dumny ze swojego żydowskiego dziedzictwa i żyć nim w pełni.
KING: Gdzie byłeś? Dlaczego dopiero teraz cię znaleźliśmy? Dyrygujesz wszędzie?
LEVINE: Tak. Dyryguję wszędzie, i dyrygowałem dla niego w Watykanie wiele razy. Dyrygowałem także dla niego na Światowych Dniach Młodzieży w Denver. Ja, dyrygując dla katolickiej młodzieży? I przy tej okazji podszedł do mnie i przerwał cały występ, objął mnie ramieniem i powiedział: „Czy ci przeszkodziłem, Maestro?” I faktycznie zatrzymał całe przedstawienie.
KING: Czy idziesz na pogrzeb?
LEVINE: Oczywiście. Wyjeżdżam jutro rano. I będę na pogrzebie. Nie mógłbym tam nie być.
KING: Czy myślisz, że możesz zostać poproszony o coś muzycznego?
LEVINE: Nie, jadę tam, aby opłakiwać mojego przyjaciela. Mówię to z wielkim szacunkiem. I nigdy bym tego nie powiedział, gdy był żywy, ale czułem, że był moim mentorem. Był dla mnie niesamowitym wsparciem.
KING: Co za historia. Co za historia. Jakie masz szczęście. Czy wrócisz?
LEVINE: Czuję się błogosławiony. Chciałbym wrócić.
KING: Chciałbym zrobić cały program z tobą. Co za wspaniała historia. Jeszcze tego nie słyszałem.
Dziękuję bardzo.
LEVINE: Bardzo proszę.
KING: Gilbert Levine, amerykański maestro, dyrygent papieża.
źródło:
https://transcripts.cnn.com/show/lkl/date/2005-04-04/segment/01
tłumaczenie: chatgpt (z korektami)
