Definicja filozoficzna
Śp. o. prof. Mieczysław Albert Maria Krąpiec podaje w Powszechnej Encyklopedii Filozofii dość dokładny opis zła począwszy od wyjściowej definicji:
śp. Mieczysław Albert Maria Krąpiec – fot.: http://ptta.pl/pliki/wspomnienie_8maja_foto.jpg„brak należnego dobra w bytowaniu i działaniu”
(za: http://www.ptta.pl/pef/pdf/z/zlo.pdf )
Walka ze złem
CIAŁO
Gdzie króluje egoizm, tam wolność kuleje
Naprawdę boleję nad tym, że są ludzi nie uznający godności bycia człowiekiem, stworzonym na Boży obraz i podobieństwo. Że są ludzie nie wiedzący, że szatan nie jest niczyim wymysłem, lecz naprawdę istnieje. Nie wiem, jak można gloryfikować swój egoizm w ten sposób, jak czynią to przede wszystkim ateiści i sataniści. Na czym opiera się świadome ignorowanie ograniczonych ram własnego życia, przede wszystkim czasowych ram?
Pułapka egoizmu
Oszustwo takie, jakiego dopuszczają się ludzie niewierzący w Boga, wystawiający Go na próbę, przeciwne jest wierze Bogu, nadziei w Bogu i miłości do Boga. To pułapka ludzi zatwardziałych w myśl „podporządkowania sobie” Boga, a co za tym idzie? Chcą, by Bóg na ich żądanie objawił im się osobiście, aby uwierzyli. By Bóg zgładził natychmiast całe zło na świecie, by uwierzyli w miłość Boga (samemu nie chcąc wpierw się zmienić na dobre). Chcą od Boga tego, by wszystko szło im w życiu łatwo, by życie było lekkie, z furą pieniędzy i w dostatku. Można się zatem zapytać: czy uznając moc Bożą udają tylko, że dobro się im należy, czy użalają się na swoją słabość, gdy nie chcą oprzeć się na Bogu? Są to postawione żądania, wręcz ultimatum wobec Boga: „Albo, o Boże, spełniasz moje prośby, albo nie wierzę w Ciebie”.
Zarzuty, czyli „osądzanie” swego Stwórcy
Jaki więc sens mają zarzuty wszystkich niewierzących, którzy w podobny sposób chcą dojść do wiary? Otóż mówię: niech oni sami spróbują dostrzec swój egoizm – sidła w które wpadli.
Wnioski? Razem z zarzutami i żądaniami wobec Boga, idzie automatycznie nieufność wobec Najwyższego (a nawet posądzenie Go o tyranię i chęć pastwienia się nad człowiekiem).
Iz 29, 15 Biada tym, którzy się kryją przed Panem, aby zataić swe zamysły, których czyny osnute są cieniem i którzy mówią: Kto nas zobaczy i kto nas pozna? 16 O co za przewrotność! Czyż może być garncarz na równi z gliną stawiany? Czyż może mówić dzieło o swym twórcy: Nie uczynił mnie, i garnek rzec o tym, co go ulepił: Nie ma rozumu?
Takie niestety bluźniercze myśli wychodzą z serc nieczystych, a roszczących sobie prawo do indywidualnej doskonałości. Dla takiego perfekcjonizmu nie można nawet sprecyzować granic, lecz kresem tego śmierć.
Moralność jako wymóg istnienia wolności
Rzecz zatem sprowadza się do błędu, którego genezą jest uznanie siebie samego za jedynego prawodawcę i twórcę moralności. Człowiek, który dopuszcza się takiego przewartościowania, nie patrzy wcale na swoją kondycję. Nie jest świadomy walki jaka rozgrywa się o nasze dusze ani stopnia wewnętrznej destrukcji. Jej owocem jest walka z moralnością jako dobrze rozumianym porządkiem, który pozwala na pełne przeżycie swego daru życia.
Bez istnienia moralności, prawa naturalnego, płynąca wcześniej potokami woda (wolność), zaczyna zatapiać pola ludzkiej osobowości. Człowiek nie jest z natury stworzony do nadużywania wolności-popełniania grzechu. Bóg nigdy nikomu nie kazał źle czynić lub czynić dobrze, dając wolną wolę, dając autonomię stworzeniu ludzkiemu.
Człowiek taki nie jest wtedy już wolny, bo jest „zatapiany”. Czyni sobie krzywdę przyjmując to kłamstwo, tą pozorną wolność, bez tam. Widać więc taką oto prawdę, że woda (wolność) musi płynąć w korycie rzeki, dlatego nie może być wolności bez prawa. Jednak samo prawo nie czyni jeszcze wolnym – dopiero łaska Boża przychodzi tu z pomocą człowiekowi i przywraca więź z Bogiem. Zamiarem Stwórcy jest też harmonia między duchem, a ciałem – jednak przez grzeszność musimy czuwać, aby to duch zwyciężał.
ŚWIAT
Problem zamknięcia się w sobie jest konsekwencją wypaczenia miłości, której iluzją mami dzisiejszy świat. Ta namiastka szczęścia jest zaborcza, pyszna, żądna swego, zazdrosna, wyuzdana, wynaturzona. Owo zamknięcie powoduje właśnie to zło, które pod pozorami „wolności”, czyni z człowieka zwierzę ogarnięte nieokiełznanymi namiętnościami. W takiej beznadziejnej sytuacji postawiony jest człowiek, który pokłada wiarę jedynie we własne siły i opiera się na wyzysku słabszych. Czy można zmienić tę swoją niemoc na własną rękę? Niestety nie tak łatwo. Prościej i pewniej jest ukorzyć się przed Bogiem, który jest Miłością!
Pokora doskonałym wypełnieniem wolności
Dlaczego mamy korzyć się przed Bogiem? Przede wszystkim dlatego, że On nas stworzył i to z miłości, do której nas wezwał. Takiej miłości świat dać nie może. Dopiero widząc, jak Bóg kocha człowieka i odpowiadając na tę miłość miłością „z całego serca, duszy, ze wszystkich sił, myśli”, człowiek może dostrzec, że całe dobro pochodzi od Boga. Człowiek, będąc zraniony złem i kalając się nieprawościami (które zgładzić może jedynie Bóg), niegodny jest dobrodziejstw Bożych. Gdy taka pokora będzie praktykowana, życie już nie będzie oszukiwaniem samego siebie.
SZATAN
Tajemnica nieprawości
Dlaczego więc tak łatwo, tonący w odmętach człowiek, często idzie z diabelskiej przekory jeszcze głębiej na dno…? To jest właśnie niewytłumaczalny ludzko czynnik sprawczy. Pismo Święte mówi tu o „tajemnicy bezbożności” (2 Tes). Tu właśnie pole działania zajmuje pierwiastek zła, gdzie pojawia się bezbożność i egoizm. Tego zła, które pochodzi wprost od szatana.
„Diabeł kusi tylko te dusze, które chcą uwolnić się z sideł grzechu, oraz te, które żyją w stanie łaski. Wszystkie pozostałe dusze należą do niego”
Święty Piotr Apostoł – fot: https://rachowice.eu/wp-content/uploads/2017/02/Sw-Piotr.jpg
(1 P 5,8) „Bądźcie trzeźwi! Czuwajcie! Przeciwnik wasz, diabeł, jak lew ryczący krąży szukając kogo pożreć.”
św. Paweł VI
„Wychodzi więc poza ramy nauczania biblijnego i kościelnego każdy, który odrzuca istnienie szatana, albo czyni zeń jakąś zasadę zła, która istnieje sama jako byt niestworzony; bądź kto głosi, że szatan jest tylko mitem, wymyśloną i fantastyczną personifikacją nieznanych przyczyn naszych nieszczęść. Problem zła jeśli rozpatrywać go w całości, staje się problemem obsesyjnym ze względu na absurdalność zła w zestawieniu z naszym jednostronnym ideałem racjonalności. Jest to największa trudność w religijnym pojmowaniu świata.
Tutaj musimy się dobrze zastanowić, ponieważ chodzi o nasze dusze, o nasze szczęście w wieczności, z którego usiłuje nas szatan obrabować, jeśli się jemu nie sprzeciwiamy”. (Słowa Ojca Świętego Pawła VI wygłoszone w dniu 15 XI 1972)
Konkluzja
Z tego też powodu punktem zwrotnym dla człowieka ogarniętego przez zło jest uświadomienie sobie zależności. Od własnego zła i grzechu, aż po zniewolenie za sprawą szatana pod własnym przyzwoleniem. Aby stanąć w prawdzie wystarczy szczerość wobec Pana Boga i pokorna prośba o łaskę nawrócenia i zbawienia. „Z głębokości wołam do Ciebie, Panie”…